Çağdaş Gazeteciler Derneği Ankara Şubesi olarak hazırladığımız Medya Raporlarının, 2017 yılı son çeyreğini kapsayan 12’ncini, siz değerli meslektaşlarımız ve kamuoyuyla paylaşıyoruz.

      Basına dönük her geçen gün yenileri eklenen ve çeşitliliği artan saldırıların yanı sıra günümüz medyasının büyük kısmında gördüğümüz yozlaşma, ne yazık ki, raporumuzun da giderek genişlemesine neden olmaktadır.

     AKP iktidarının gerek iç gerek dış politikaları, bir yandan savaş tehdidini gerçek bir ihtimale dönüştürürken diğer yandan da daha çok baskı ve sömürü anlamına gelmektedir. Başta Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve yerel yönetimler olmak üzere, demokratik temsil mekanizmalarının hemen hepsinin işlevsizleştirildiği bir dönemde, basının önemi halk açısından gittikçe artmaktadır.

    Hal böyleyken, halkın durum, talep ve tercihlerinin yansıtıldığı medyaya yönelmiş her türlü saldırı, aynı zamanda demokratik işleyiş ve halkın bu işleyişe katılımına da yönelmiş demektir. O nedenle raporumuz, medyanın durumu üzerinden Türkiye’nin demokratik düzeyini gösteren bir içeriğe sahip hale gelmektedir.

     Raporumuzda ayrıntılı şekilde sunduğumuz dönemi sayılarla özetleyecek olursak, 2017’nin son çeyreğinde ülkemizdeki demokrasi ve medya alanı şu şekilde görünmektedir:

 

?             9 gazeteci darp ve tehdit edildi.

?             3 kitap hakkında toplatma kararı verildi.

?             Tutuklu 11 gazeteci tahliye edildi.

?             18 gazeteci gözaltına alındı, bunlardan 7’si tutuklandı.

?             9 gazetecinin farklı dosyalardan davaları sonuçlandı; gazetecilere toplam 16 yıl 4 ay 10 gün hapis cezası verildi.

?             17 televizyonun yayın hakkı iptal edildi.

?             2 haber hakkında erişim engeli getirildi.

     Bugünlerin anlaşılmasında hem bugün hem de gelecekte en önemli kaynakların başında gelen medya, aynı zamanda bir mücadele alanı ve aracıdır. Bu nedenle, günümüzün koşullarıyla ilişkisi içinde yeni başlık landırmalar la hazırladığımız raporumuzu, medyaya yönelik baskıların, basın emekçilerine dönük saldırıların sonlandırılması ve demokratik yaşamın geliştirilmesi için verilen mücadelenin bir parçası olarak gördüğümüzü ifade ederek, bilgi ve değerlendirmelerinize sunuyoruz.

Çağdaş Gazeteciler Derneği Ankara Şubesi 

MEDYA RAPORU - 2017/4

(EKİM-KASIM-ARALIK)

SANSÜR

-Gazeteci Taştekin'in kitabı için toplatma kararı

Adıyaman Kahta Sulh Ceza Hâkimliği, aralarında Fehim Taştekin’in "Rojava/Kürtlerin Zamanı" adlı kitabının da yer aldığı üç kitap hakkında toplatma kararı verdi. Kararda, kitaplar için "terör örgütü niteliği taşıdığı değerlendirilen" ifadesi kullanıldı. (11 Eylül 2017)

-TveK mağazalarında Cumhuriyet ve Sözcü yasak!

Kaynak Holding’e ait olan ve kayyım atandıktan sonra Sabah Gazetesi ve ATV televizyonunun da sahibi olan Turkuvaz Grubu’na devredilerek ‘NT’ olan ismi ‘TveK’ diye değiştirilen mağazada, Cumhuriyet ve Sözcü gazetelerinin satışının yapılmadığı ortaya çıktı. (13 Ekim 2017)

 

-RTÜK’ten Hülya Avşar’ın programına ceza

RTÜK, Hülya Avşar’ın, Star TV’de yayınlanan programındaki “Erkekler arada bir eşlerine çaktırmadan bir şeyler yaparlarsa o evlilik yürür. Bir erkek arada bir karısına çaktırmadan yapmak zorunda” sözleri nedeniyle programa, “Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması” ilkesine aykırılık taşıdığı için para ceza kesti. (19 Ekim 2017)

 

-Bakan Çavuşoğlu, Yunan gazetecinin sorusunu beğenmedi!

Yunanistan Dışişleri Bakanı NikosKotzias ile Dışişleri Bakanlığı’nda gerçekleştirilen görüşmenin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunan bir gazetecinin, Türkiye üzerinde Yunanistan'a geçen göçmen sayısında artış yaşandığı yönündeki sorusunu ‘provokatif’ diye tanımladı ve “Bu rakamları nereden aldınız bilmiyorum” diye tepki gösterdi. (24 Ekim 2017)

 

-Kitap fuarında gazeteye yasak: 6 kişi darp edilerek gözaltına alındı

TÜYAP Kitap Fuarı’nda, Meydan Gazetesini dağıtmak isteyenlere engel olundu. “Gazetenin yasallığı olup olmadığı” yönünde sorular sorarak dağıtımı engellemeye çalışan polis, ardından gazetenin 6 dağıtımcısını darp ederek ters kelepçeyle gözaltına aldı. (4 Kasım 2017)

 

-RTÜK, 17 medya kuruluşunun yayın hakkını iptal etti

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 17 medya hizmet sağlayıcı kuruluşunun yayın hakkını iptal etti. (4 Kasım 2017)

 

-Cumhuriyet’in ‘PradisePapers’ haberlerine karatma

Malta'da Başbakan Binalı Yıldırım'ın oğullarının 5, dayısının 2, yeğeninin yöneticisi olduğu 4 şirketi olduğunu ortaya çıkaran ParadisePapers belgelerine ilişkin Cumhuriyet Gazetesi’nin haberi erişime kapatıldı. Enerji Bakanı Berat Albayrak ve kardeşi Serhat Albayrak'a ait belgelerin yer aldığı haber de erişime kapatıldı. (15 Kasım 2017)

-Bakan Kaya, Fox TV mikrofonunu kaldırttı

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’ya, katıldığı bir programın ardından gazeteciler soru yöneltmek istedi. Bakan Kaya, soru sormak için uzatılan mikrofonların arasında Fox TV’nin mikrofonunu görünce, bu mikrofonun kaldırılmasını istedi ve Fox TV’nin mikrofonu diğer mikrofonların içinden çıkartıldı. Fox TV, Bakan Kaya’nın eşi İlyas Kaya’nın telefonunda ByLock bulunduğu iddiasını gündeme getirmişti. (29 Kasım 2017)

 

-TÜRGEV haberlerine sansür

CHP İstanbul milletvekili Barış Yarkadaş’ın, Üsküdar'ın Ünalan Mahallesi'ndeki 60 dönümlük deprem toplanma alanının imara açılarak TÜRGEV'e verileceğine ilişkin açıklamalarının haberleştirildiği sitelere sansür uygulanarak, söz konusu haberler hâkim kararıyla sildirt ildi.

(2 Aralık 2017)

 

-Matbaa kitabı ‘siyasi içerikli’ diye basmadı

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile yaptığı söyleşiyi ‘Umut Hep Var’ ismiyle kitaplaştıran Makbule Cengiz, kitabın basımında engelle karşılaştı. Kitabın yayıncısı Kırmızı Kedi Yayınevi, basım için kitabı yolladığı matbaadan olumsuz yanıt aldı. Matbaa yetkilileri, ‘siyasi içerikli’ olduğu gerekçesiyle kitabı basmayacaklarını bildirdi ve “Siyasi içerikli bastığımız üç-dört kitaptan dolayı defterlerimiz hala inceleniyor” denildi. (12 Aralık 2017)

 

-Başbakan Yardımcısı Çavuşoğlu’nda, ‘basın özgürlüğü’ sorusuna çarpıtma yanıt

CHP İstanbul milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun, “Türkiye, 22 Eylül 2017 tarihi itibarıyla dünya genelinde basın özgürlüğü sıralamasında kaçıncıdır” sorusuna yanıt veren Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Türkiye’de basına yönelik baskıları geçiştirmek için basın özgürlüğü endekslerini hazırlayan kurumları eleştirdi ve “Basın özgürlüğü endeksleri, Batı merkezli kuruluşlar tarafından hazırlanmakta ve basın özgürlüğü kavramını Batı merkezli ele almakta olup, ülkelerin içinde bulunduğu koşulları gözardı etmektedir” dedi. (14 Aralık 2017)

 

-Tutuklu gazeteci Oruç’un mektubuna el konuldu

Kanun hükmünde kararname (KHK) ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA), 5 Temmuz 2016 tarihinde tutuklanan muhabiri Şerife Oruç, 25 Ekim 2017 tarihinde gazeteci bir arkadaşına tutuklu bulunduğu Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi’nde yaşadığı sorunlarla ilgili mektup yazdı. Mektup Okuma Komisyonu tarafından “sakıncalı” bulunan mektup, daha sonra Cezaevi Disiplin Kurulu’na gönderildi. (16 Aralık 2017)

 

-Haberleşme Bakanı Arslan: sendika.org’u yasaklamaya devam edeceğiz

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Sendika.Org’a yönelik 61 defa erişim engeli getirilmesini soran muhalefet vekillerine yanıt verdi. Bakan Arslan, “Sendika.org çocuklara cinsel taciz, müstehcenlik, fuhuş ve kumar oynatılması dahil tüm bunlara imkan sağladığı için yasaklamışız. Atatürk aleyhine suçlar işlendiği için yasaklamışız. Yasaklamaya da devam edeceğiz” dedi. (17 Aralık 2017)

 

-TMSF gazetecilerin özel eşyalarını da satışa çıkardı

Olağanüstü hal (OHAL) kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararname (KHK) ile kapatılan Kocaeli Manşet Gazetesi’nin tüm malları TMSF tarafından satışa çıkarıldı. Satışa çıkarılan mallar arasında kapatılmadan önce gazetede çalışan gazetecilerin kişisel eşyaları da bulunuyor.

(18 Aralık 2017)

 

-Karikatürist Latuff’a engelleme talebi

Brezilyalı karikatürist Carlos Latuff, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlar için AKP Genel Başkanı ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatlarının Twitter’a erişim engeli talebinde bulunulduğunu açıkladı. Latuff, “Erdoğan’ın avukatları, içinde 11 karikatürümün yer aldığı 80 içeriğin internetten kaldırılması için Twitter’a yasal baskı yapıyor” dedi. (18 Aralık 2017)