Basın emekçilerinin özlük haklarından kıdem tazminatına ilişkin genel iş kanunlarına aykırı 60 yıllık uygulama, nihayet anayasa aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesine taşındı.

            Her türlü baskı; özellikle de sadece işini yaptığı için her an işsiz kalma tehdidiyle karşı karşıya kalan basın mensuplarının mağduriyetine yol açan “Basın Mesleğin de Çalışan lar la Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun”un 6 ve 7’nci maddeleri nedeniyle çok sayıda gazeteci yıllardır emeklerinin karşılığını alamamaktaydı.

                Söz konusu maddeler; gazetecilerin, kıdem tazminatını hak edebilmesi için meslekte en az beş yıl çalışmış olması ve beş yıllık çalışma şartı sağlanmış olsa bile “yıllık hizmetin altı aydan az kısmı”nın hesaplama dışı tutulmasını düzenliyordu.

           Hem diğer iş yasaları hem de Anayasa’ya aykırı olduğunu defaatle dile getirdiğimiz bu iki hükmün iptali, 60 yıl sonra bir mahkeme tarafından gündeme getirildi.

               Derneğimizin de üyesi olan gazeteci Nermin Pınar Erdoğan’ın, avukatı Onur Can Keskin aracılığıyla iki hükmün, anayasaya aykırılık iddiasıyla iptali istemli açtığı davada, Ankara 21. İş Mahkemesi tüm basın emekçilerini sevindiren bir adım attı.

                  İş Mahkemesi, söz konusu düzenlemelerin iptal edilmesi gerektiği görüşünü benimseyerek, iptali amacıyla konuyu Anayasa Mahkemesine taşıdı. Ankara 21. İş Mahkemesi, anayasaya aykırılık itirazını şöyle gerekçelendirdi:

              “(...)Anayasa Mahkemesinin... 2019/48 E, 2019/74K. Sayılı kararında... ‘Toplumu doğru bilgilendirme gibi önemli görevleri bulunan gazetecilerin bu görevi yerine getirirken işverenin etkisinden mümkün olduğu kadar arındırılmaları ve bunun için de ücretlerinin güvence altına alınması gerekmektedir’ denilmektedir.

              Aynı gerekçe ile basın işçilerinin ücret hakkı kadar kıdem tazminatı hakkının da güvence altına alınması gerektiği ihtilafsızdır.

             Oysa yukarıda Türkiye’de yürürlükte olan 4 iş kanunu yönünden karşılaştırmalı olarak anlatılmaya çalışıldığı gibi tersine; diğer bütün işçilere göre kıdem tazminatına hak kazanma süresi yönünden en güvencesiz olan basın işçileridir.

              Çünkü diğer bütün işçilerde kıdem tazminatına hak kazanmak için işverene ait işyerinde en az 1 yıl çalışmaları gerekir iken, 5953 Sayılı Kanunun 6/1.maddesi hükmü nedeniyle; basın işçilerinin kıdem tazminatına hak kazanmaları için meslekte en az 5 yıl çalışmaları gerekmektedir.

              Yine; diğer bütün işçilerin kıdem tazminatı hesabında yıldan az süreler ay ve gün olarak nazara alınırken, 5953 Sayılı Kanunun 6/7.maddesi nedeniyle; sadece basın işçilerinde yıldan az süreler 6 aydan az olduğunda nazara alınamamakta, ancak 6 aydan fazla olduğunda nazara alınabilmektedir.”

              Gazetecilerin haklarının yıllardır adeta gasp edilmesine vesile olan bu hükümlere ilişkin artık görev sırası Anayasa Mahkemesi’ndedir. Anayasa Mahkemesini, gazetecilerin tazminat hakkını yok eden 60 yıllık uygulamaya son vermeye çağırıyoruz!

Çağdaş Gazeteciler Derneği Genel Yönetim Kurulu