"9 bin’in altında geçim zor olur" giyen işçiler; "Kendileri 7 bin lirayla karınlarını doyursun"
Ekonomi, 11 Aralık 2022 15:38işçi duraklarında konuştuğumuz işçiler, Asgari Ücret Tespit Komisyonuna “Bakanların karınları tok tabi. Kendileri 7 bin liraya karnını doyursa zaten işçilerin halini anlar” dedi
işçi duraklarında konuştuğumuz işçiler, Asgari Ücret Tespit Komisyonuna “Bakanların karınları tok tabi. Kendileri 7 bin liraya karnını doyursa zaten işçilerin halini anlar” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının anketinde asgari ücretlilerin beklentisinin 7 bin 630 lira olduğu duyurulsa da, konuştuğumuz işçiler anket sonuçlarını inandırıcı bulmadı. Sincan’da işçi duraklarında konuştuğumuz işçiler, Asgari Ücret Tespit Komisyonuna “Bakanların karınları tok tabi. Kendileri 7 bin liraya karnını doyursa zaten işçilerin halini anlar” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının anketine göre patronların asgari ücret beklentisi 7 bin lira, asgari ücret alan işçilerin beklentisi 7 bin 630 lira, farklı meslek ve yaşlardan kişilerin ortalama asgari ücret beklentisi 7 bin 845 lira olarak açıklandı.
Tepkilere neden olan anket sonuçları işçiler tarafından gerçekçi bulunmadı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin bütçe görüşmelerinde yaptığı konuşmada ise bu kez ankette asgari ücret beklentisinin 8 bin liranın üzerinde ve “çok yüksek” olduğunu söyledi.
Ankara’nın Sincan ilçesindeki işçi duraklarında emekçilerin asgari ücret beklentilerini konuştuk. Sabah henüz hava aydınlanmadan duraklara doluşan işçiler asgari ücret zammına ilişkin tepkilerini dile getirdi.
Bir metal işçisi, fabrikasındaki diğer işçiler gibi 8 bin ile 8 bin 500 lira arasında olacağını düşündüğünü söyledi. Türkiye şartlarında bu ücretle de geçinilemeyeceğini belirten işçi, Türk-İş’in pazarlık masasına açlık sınırı ile oturmasının düşük bir başlangıç olduğunu, bu şekilde daha yüksek bir rakamın çıkmayacağını ifade ediyor.
"9 BİN’İN ALTINDA GEÇİM ZOR OLUR"
Diğer servisi bekleyen bir işçiye sorduğumuzda, asgari ücretin 9 bin-9 bin 500 arasında belirleneceğini düşünüyor. 9 bin liranın altında bir asgari ücret açıklanması halinde geçiminin zor olacağını ifade eden işçi, “İşyerinde arkadaşlar da çok yüksek bekliyorlar. İkinci görüşmede biraz daha belli olacaktır ne çıkacağı” diyor.
"MASAYA İŞÇİ KOYSALAR MAAŞI DA BİLİR PAHALILIĞI DA"
Durakta sohbet eden iki işçinin yanına gittiğimizde asgari ücret beklentilerinin daha fazla olduğunu öğreniyoruz. Arkadaşı ise hayat pahalılığında asgari ücretin 10 bin liradan aşağı olmaması gerektiğini anlatıyor: “Her şey almış başını gitmiş. 7 bin-8 bin lirayla olacak iş değil” diyor. Yanındaki diğer işçi ise beklentisinin daha yüksek olduğunu anlatarak, “Bana kalsa da 10 binden aşağı olmamalı. Her zaman her şeyin pahalı olduğu bir ülkedeyiz” dedi.
Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in 8 bin üzeri beklentinin yüksek olduğunu söylemesine tepki gösteren işçi, “Bakanların karınları tok tabi. Kendileri 7 bin liraya karnını doyursa zaten işçilerin halini anlar.”
İlk konuşan işçi beklentilerini çok bulan yetkililerin bu parayla önce kendilerinin geçinmesini istiyor: “O kadar maaş alıyorlar. 7 bin 500’ü kendilerine verelim bakalım bir görsünler. 5 bin lira ev kirası olmuş. Doğal gaz geliyor 1500 lira... Nasıl olacak? Elektrik 500 liranın altında gelmiyor.
Su aynı şekilde.” Türk-İş’in pazarlık masasına açlık sınırıyla oturmasına da tepki gösteren işçi, “Tutumu doğru değil Türk-İş’in. Oraya bir işçiyi koysalar maaşı da bilir, gıdaların ne kadar pahalı olduğunu da bilir” diyor.
"EVLİ OLMADIĞIM İÇİN 8 BİN 500 İLE İYİ KÖTÜ GEÇİNİRİM"
Asgari ücretin 9 bin lira olmasını isteyen bir başka işçinin yorumu ise şöyle: “Düşük olursa da şükredeceğiz. Şu telefon 8 bin lira vardır. Biraz da şükre dayalı bu hayat. Şükür etmediğin zaman beterin beteri var. Bizden daha kötü ülkeler de var.”
Önce servis beklediğini söyleyerek konuşmaktan çekinen bir metal işçisi ise, ısrarlı sorularımız üzerine her şeyin giderek pahalandığını söyleyerek, “Benim tahminim 8 bin 500 civarı. İşyerindekilerin de o civarda.
Bununla iyi kötü geçinebileceğimi düşünüyorum. Evli değilim çünkü. Evli olunca zor. Açlık sınırı yüksek, enflasyon yüksek. Düşük açıklıyorlar. Yeteceğini de sanmıyorum” diyor.
PURSAKLAR VE ÇUBUK’TAN İŞÇİLER: ASGARİ ÜCRET ARTIRILSIN, ZAMLAR DURDURULSUN
Pursaklar ve Çubuk’ta işçilerin gözü kulağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarında. İşçilerin ortak talebi ise tüketim ürünlerine zam yapılmaması yönünde.
Bir kadın işçi “Ben asgari ücrete çalışıyorum. Asgari ücret yükselince nelerin yükseldiğini doğrudan görüyorum, çünkü bir market çalışanıyım.
Daha zam gelmeden biz tüm fiyatları değiştirdik. Zam gelinceye yeniden değiştireceğiz. Mesela bir şeye zam geldi diye haberler çıkıyor. Haber çıkar çıkmaz biz fiyatları 1 kat yükseldi dedilerse 20 kat yükseltiyoruz” diyor.
Çayyolu’nda gündeliğe gittiğini söyleyen bir kadın çalışan ise sabah 6’da çıkarken akşam 7’de ancak evinde olduğunu söylüyor: “Gündeliği 300 lira. Biz arada tartışıyoruz. O kadar kocaman evde yaşayan, 2 tane çalışanı olup birini çocuklara bakmak için diğerini evi temizlemek için tutmuş kişi diyor ki ülkede işsizlik de yok, yoksullukta yok. Herkesin altında arabası var.
Ben gözünün önündeyim bizim halimizi bile görmüyor, ben mecbur olmasam niye senin evini temizleyeyim. Dün organik yumurta bulmuş, almış. 300 liraya 30 tane organik yumurta aldım diye anlatıyor. Ben bırak organik yumurta almayı tüm gün çalışarak 300 lira alabiliyorum.”
"MAN'A ÜRETİYORUZ AMA MAAŞIMIZ ASGARİ ÜCRET"
Çubukta bir metal fabrikasında çalışan işçi ise asgari ücretin kesinlikle yükseltilmesi gerektiğini söyleyerek, “Yeni başladım işe ve asgari ücret alıyorum. Biz tam bir yan sanayiyiz.
Mesela MAN' a diyorlar ki bunu üret onların üretimi yoğun oluyor ya da nasıl anlaştılarsa bize siparişi gönderiyorlar biz üretip MAN' a gönderiyoruz. O da gidip satıyor. Ama biz MAN' a göndermemize rağmen asgari ücret alıyoruz.
Ben ilk işe başladığımda da asgari ücret alıyordum. O zamanlar bu Harley ayakkabılara çok özeniyordum, alabilmiştim ilk maaşımla. Şimdi bir tane alsam o ay yememem, içmemem; dışarı çıkmamam gerekiyor” diyor.
ÜLKER'DE MAAŞLAR ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA KALDI
Ülker fabrikasında ise maaşların neredeyse asgari ücretle eşitlediği konuşuluyor. Çok yoğun çalışma saatleri olduğunu söyleyen bir işçi, “Sürekli zorunlu mesaiye yazdırıyoruz. İş çok ama maaşımız neredeyse asgari ücrete eşit hale geldi. Zaten vergi dilimine girince asgari ücretin bile altında kaldığımız oluyor” diyor. (
‘BİRLİK OLMAMIZ GEREKİYOR’
Mamak’ta konuştuğumuz kadınlar, her şeyin giderek zamlandığına ifade ederek, ‘yaşabilir ücret için’ birlik olmak gerektiğine işaret etti. Bir kadın işçi, “Herkesin bir yanındakine anlatması lazım. Haklarımızı hem öğrenmemiz hem de onlar için mücadele etmemiz gerekiyor bugün” diyor
Eşi emekli, kendisi ise asgari ücretle çalışan bir kadın “Şu an 5 bin 500 TL olan asgari ücret bize yetmiyor. Zaten bugün aldığımız ürünü yarın aynı fiyata alamıyoruz. Peynir etten pahalı, ekmek kaç lira olmuş…
Asgari ücret en az 10 bin TL olmalı. Çünkü aldığımız zaten enflasyonda eriyip gidiyor. Bak kış ortası, Ankara’da yaşıyoruz, biz hala doğalgazı açamadık eşimin aldığı emekli de bir şey etmiyor.
Çorap alırken dahi iki kere düşünüyoruz. Ben iş buldukça çalışıyorum bulamadığımda evdeyim. Her yerde yaş sınırlaması var ama emeklilik için de yaş sınırı var. Mecburen kötü koşulları olan, en az ücreti veren yerlerde çalışıyoruz çünkü onlar mecburiyetimizi görüp bunu kullanıyorlar.
58 yaşımdayım çalışmam lazım ne yapayım, öleyim mi? Gerçi böyle de yaşamış oluyor muyuz bilmiyorum. Onca yorgunluğa emeğe karşılık çok az kazanıyoruz. 7 binler falan değil, gerçek bir artış. Arkadaşlarıma, çevreme de söylüyorum, birlik olmamız lazım geçirebilmek için.
Herkesin bir yanındakine anlatması lazım. Haklarımızı hem öğrenmemiz hem de onlar için mücadele etmemiz gerekiyor bugün” dedi.
"YILBAŞINDA HER ŞEYE ZAM YAĞACAK"
Hastane işçisi bir kadın ise maaşın yetmediğini belirterek, “Evet ama ne bekliyoruz ki çok yüksek rakam açıklasalar o da geri cebimizden çıkacak. Yılbaşından sonra her şeye zam yağacak. Tüm aldığımız kiraya, faturalara gidiyor zaten” dedi.
Özel sektörde çalışan bir öğretmen bütün ücretlerin asgari ücrete sabitlendiğini söyleyerek, “Verilecek en düşük maaş değil sanki ülke geneli maaş gibi algılanıyor artık. Ben yine asgari ücretten bir tık fazla alıyorum ama yetmiyor.
Sadece 4 buçuk 5 bini eve ve masraflara gidiyor. Zaten yılbaşı zamları ile bu oran da artacak. Hal buyken 7 binli rakamları konuşmak çok garip bence 10 binleri konuşmalıyız ama çalıştığım yer de bunu ödeyemeyecek biliyorum. O yüzden en azından 8 bin ve üzeri olmalı diyebiliyorum” dedi.
Ekonomi, 11 Aralık 2022 15:38
Yorumlar (0)