Bugün günlerden 5 Mayıs. Baharın gelişini müjdeleyen ve bir simge olarak karşımıza çıkan Hıdırıllez, Türk geleneklerine göre her yıl çeşitli etkinlikler ile Mayıs ayının ilk haftası içerisinde kutlanmaktadır.
Hıdrellez Günü, Gregoryen takvimine (Miladi takvimi) göre 6 Mayıs, eskiden kullanılan Rumi takvim olarak da bilinen Jülyen takvimine göre 23 Nisan günü olmaktadır. 6 Mayıs’tan başlayıp 4 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 5 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır.
Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip, sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.
HIDIRELLEZ’DE NASIL DİLEK TUTULUR?
Dilek ve niyet beklentisi içerisinde olanlar 5 Mayıs akşamı gül dallarına paralar asılır (Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş) ya da açık cüzdan bırakılır. Böylelikle bolluk ve berekete ulaşmak, varlıklı bir kişi olmak hayal edilir.
Asılan paralar ya da cüzdanlar 6 Mayıs sabah erkenden geri toplanır. Evdeki her kişi için yedi fasulye ya da yedi nohut ekilir, gelebilecek kötülüklerin bunlara gelmemesi dilenir.
Hıdrellez gecesi en çok yapılan etkinliklerden biri de ateşten atlamadır. Bunun sebebi de ateşten atlanıldığında hastalıklardan korutulacağına inanılmasıdır. Hıdrellez’in en yaygın ritüeli budur ve ateşten atlamanın nazardan ve hastalıktan koruduğuna inanılır.
HIDIRELLEZ GÜNÜ GELENEKLERİ
5 Mayıs günü (Nişanlılar arasında) oğlan evi, kız evine Hıdrellez Kurbanı, olarak süslenmiş bir koç gönderir. Bu kurban ertesi gün kesilerek birlikte yenir. Yemeğe çağırılanlar, çarşaf, havlu yemeni ve gönüllerinden kopan armağanlar getirirler.
Getirilen armağanlar ipler üzerinde sergilenir. Hıdrellez günü, erkenden kalkılıp kapılar açılır. Genç kızlar için hazırlanan sandıklar açılır. Açılır ki eve bereket dolsun, genç kızımız da iyi bir evlilik yapsın. Hıdrellez günü, bazıları sabah gün doğarken kırlara, bağlara, bahçelere çıkıp buralarda Hızır’ın ayak izlerine basarak bolluğa ulaşmayı düşler.
Hıdrellez günü, doğa ve insan sevgisi çok önemlidir çünkü Hızır ve İlyas, insanları, doğayı, iyiliği ve cömertliği seven, bereketin simgesi olan, kutsallıklarına inanılan dinsel varlıklardır. Hıdrellez günü, hiçbir yeşil dalından koparılmaz. 6 Mayıs günü ikindi zamanı Hıdrellezin bittiğine inanılır. Ancak eğlenceler hava kararıncaya değin sürer.
HIDIRELLEZ'İN HİKAYESİ NEDİR?
Hızır ve İlyas, Hükümdarın ordusundaki iki askerdir. Hükümdar bir gün ordusuyla birlikte ölümsüzlük suyunu (Ab-u Hayat) aramaya çıkar. Yolculukta, Hızır ve İlyas diğer askerlerden ayrılırlar. Bir subaşında durup, yemek için kurutulmuş balık çıkarırlar.
Tam bu esnada deniz suyu balığa sıçrar, balık canlanır ve suya atlar. Böylece Hızır ve İlyas ölümsüzlük suyunu bulmuş olurlar. Bu sırada bir melek gelir. Hızır ve İlyas’ın kıyamete kadar yaşayacaklarını, fakat Hızır’ın karada, İlyas’ın denizde ihtiyacı olanlara yardım edeceklerini bildirir. Hıdrellez günü yani 6 Mayıs’ta Hızır ve İlyas’ın buluştuklarına, onların buluşmalarıyla ölü tabiatın canlandığına inanılır.
Halk inanışına göre 6 Mayıs’ın yağmurlu geçmesi, Hızır ve İlyas’ın buluştuklarında sevinçlerinden ağlamalarının ve bulutların da onlara katılmalarının bir ispatıdır.
Ahlakı Değerleri olan, Adalet ve İnsan Haklarına saygı duyan, Eşit Yurttaşlık İlkelerini benimseyen ve kabul eden herkesin, Hıdırellez gününü kutlarım.
